| Federaal: uitvoerende macht |
Werking
De uitvoerende macht is de federale regering met aan het hoofd de Eerste Minister (Premier). Hij leidt het bestuur van dit land in goede banen en wordt benoemd door de koning (zie hieronder).
Koninklijke Besluiten (KB) Arrêté Royal
Indien een wet gestemd wordt, kan er uitdrukkelijk in de wet voorzien worden dat de koning de wet verder uitvoert. Zo staat er in de wet dat de btw ingevoerd werd en dat er een hoog tarief en een laag tarief is. Er staat bij dat de koning mag bepalen welke producten in welke categorie vallen. Het is natuurlijk niet de koning die dit beslist, maar de regering. Hierdoor kan de regering een product makkelijk van het hoge naar het lage tarief veranderen, zonder via het parlement te gaan.
Een ander voorbeeld is het benoemen van bepaalde personen (bv. rechters, militairen) in bepaalde functies. Dit doet onze regering via Koninklijke Besluiten.
Deze besluiten worden door de bevoegde minister en de koning ondertekend. Hierna worden ze in het Staatsblad gepubliceerd.
Initiatiefrecht
Niet iedereen mag zomaar een wet voorleggen aan de Kamer. Deze taak is voorbehouden voor de parlementsleden. Echter heeft ook de regering het initiatiefrecht. Dat wil zeggen dat ook zij een wetsontwerp indienen.
Zulke wetsontwerpen hebben steeds een grote slaagkans, aangezien de regering normaal gesproken een meerderheid in het parlement heeft. Het is in dit parlement (of de bevoegde commissie) dat de oppositie probeert de wet te bekritiseren.
Vertegenwoordiging
Het is de regering die ons land kan verbinden. Zo kunnen er contracten met ondernemers afgesloten worden voor bijvoorbeeld de bouw van een gevangenis of met een software-leverancier. Bovendien kan ons land via de regering akkoorden afsluiten met andere landen of internationale organisaties. Het zijn de handtekeningen van de regeringsleden die ons land verbinden.
Hierdoor overlegt de regering met verschillende organisaties en belangengroepen. Zo ontvangen ze delegaties van betogers, de 'Gele Hesjes', de vakbonden, Unizo, mutualiteiten, religieuze groepen, buitenlandse regeringsleiders, enz. De regering vertegenwoordigt immers België en heeft veel macht om iets te veranderen via haar Koninklijke Besluiten en via haar initiatiefrecht.
Bron: Flickr
Begroting
De regering bereidt de begroting voor en laat deze goedkeuren door het parlement. Hierdoor bepaalt de regering waar het geld naartoe zal gaan in haar legislatuur.
Bron: M0tty
Samenstelling
Gebaseerd op de verkiezingen van 2019.
Hieronder vind je de leden van de regering De Croo I.
| Naam | Partij | Bevoegdheid |
|---|---|---|
 Alexander De Croo |  | Eerste Minister |
 Pierre-Yves Dermagne |  | Vice-eersteminister en minister van Economie en Werk |
 Sophie Wilmès |  | Vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel, en van de Federale Culturele Instellingen |
 Georges Gilkinet |  | Vice-eersteminister en minister van Mobiliteit |
 Vincent Van Peteghem |  | Vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding |
 Frank Vandenbroucke |  | Vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid |
 Petra De Sutter |  | Vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven, Telecommunicatie en Post |
 Vincent Van Quickenborne | | Vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee |
 David Clarinval | | Minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s en Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing |
 Karine Lalieux | | Minister van Pensioenen en Maatschappelijke Integratie, belast met Personen met een handicap, Armoedebestrijding en Beliris |
 Ludivine Dedonder | | Minister van Defensie |
 Zakia Khattabi | | Minister van Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Green Deal |
 Annelies Verlinden | | Minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing |
 Meryame Kitir | | Minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid |
 Tinne Van der Straeten | | Minister van Energie |
Laatste update: 9 mei 2021
Er zijn ook nog verschillende staatssecretarissen (allemaal Vlamingen), om hen te leren kennen, raadpleeg de officiële website van de federale regering.
Taken
Hier volgen haar belangrijkste taken:
- Wetten uitvoeren (wetten kunnen niet tot in het kleinste detail gestemd worden, daar komt de regering in het spel): Koninklijke of Ministeriële Besluiten
- Land besturen (stimuleren economie, begroting, leger, sturen buitenlandsbeleid, openbare orde...)
- Wetsontwerpen indienen
Bron: Flickr.com (Palazzochigi)
Vorming van een regering
In België moeten we om de vijf jaar voor de Kamer gaan stemmen. Dan krijg je een bepaalde partij die de meeste zetels heeft. De koning benoemt meestal een lid van deze partij tot 'formateur' of als hij het nodig vindt, duidt hij eerst een informateur aan.
De formateur gaat met de verschillende politieke partijen praten die zetelen in de Kamer. Zo probeert hij in het parlement partijen te vinden die tezamen met zijn partij méér dan de helft van de zetels vertegenwoordigen. De partijen moeten het eens worden over een beleid dat ze gaan voeren (regeerakkoord).
In theorie is het alleen de koning die de uitvoerende macht belichaamt, maar omdat de koning onbekwaam is, benoemt hij ministers. De koning moet volgens de grondwet (art. 99) evenveel Franstaligen als Nederlandstaligen benoemen en ook de beide geslachten moeten vertegenwoordigd zijn.
Natuurlijk kan de Koning niet zomaar personen benoemen, de regering, die benoemd wordt door de koning, moet immers het vertrouwen krijgen van het parlement (de Kamer).
Elke minister krijgt een specifiek gebied toegewezen (justitie, overheidsbedrijven, binnenlandse zaken, economie), krijgt een aantal ambtenaren van een overheidsdienst (FOD: Federale Overheidsdienst) (vroeger: ministerie) en krijgt een aantal persoonlijke medewerkers, het ministerieel secretariaat (vroeger: kabinetten).
De ministers zijn bijna altijd parlementsleden, toch moeten zij eerst ontslag nemen als parlementslid, om minister te worden. Zij laten zich dan opvolgen als parlementslid. Op andere niveaus zie je dat de uitvoerende macht toch ook nog blijft zetelen in wetgevende macht (bv.: provincies, gemeenten...).
Hieronder vind je het logo van de FOD (SPF) Justitie in 3 talen:
 |
 |
 |
|
Andere federale overheidsdiensten zijn bijvoorbeeld Economie en Financiën:
 |
 |
Eerste Minister
Het hoofd van de federale regering is de Eerste Minister of premier. Hij is de leider van zijn regering en moet zich boven de politiek kunnen zetten om zijn regeerakkoord goed uit te voeren. Het regeerakkoord is immers het resultaat van wat de verschillende partijen van de meerderheid wensen uit te voeren, het kan dus onmogelijk het partijprogramma van één partij zijn.
Ook de Eerste Minister wordt door de koning aangeduid. De bevolking kiest dus nooit ministers en/of de Eerste Minister, dat is een taak van onze koning die moet wel rekening houden met de verkiezingsuitslag omdat het parlement later het vertrouwen aan deze regering moet geven. De persoon die Eerste Minister wordt, is meestal ook al formateur geweest.
Bron: YouTube.com
Websites
- www.belgium.be (Officiële website)
- Regeringssamenstelling (Officiële website)
- www.premier.be (Officiële website)
Update pagina: 10 december 2018
Log in | Belgische politiek - Belgische staatsstructuur | info@bpol.be
