| Gemeente: uitvoerende macht |
Instanties
De uitvoerende macht op gemeentelijk niveau wordt uitgeoefend door de Burgemeester langs de ene kant en het College van Burgemeester en Schepenen langs de andere kant.
Burgemeester
De burgemeester wordt benoemd door gewestregering en wordt gekozen uit de gemeenteraad. Om dit te doen kan de gemeenteraad kandidaat-burgemeesters naar voor schuiven bij de provinciegouverneur die de kandidatuur onderzoekt en een voorstel doet aan de gewestregering (Vlaamse minister voor Binnenlands Bestuur). Deze burgemeester moet het Nederlands actief machtig zijn. Na de benoeming volgt de eedaflegging en die gebeurt door de provinciegouverneur.
Uitzonderlijk kan ook een burgemeester benoemd worden die niet tot de gemeenteraad behoort (akkoord bestendige deputatie nodig). Tot voor 2001 was de benoeming van de burgemeester een taak van de Koning.
De burgemeester is het hoofd van het uitvoerend orgaan 'College van Burgemeester en Schepenen'. Hij heeft talrijke bevoegdheden (algemene coördinatie, politie, brandweer, vertegenwoordiger hogere overheden...). Zo kan de burgemeester een sluitingsuur voor cafés opleggen om de openbare orde te handhaven, of hij kan een gebouw in slechte staat preventief laten slopen. Hij moet er ook voor zorgen dat de wetten en decreten van hogere overheden goed worden uitgevoerd en/of omgezet worden in zijn gemeente.
Rechtstreekse verkiezing van de burgemeester
Er is een tijdje spraken geweest om de burgemeester rechtstreeks door de bevolking te laten kiezen. Dit zou gebeuren door de kandidaat-burgemeester op andere lijsten te zetten dan de gemeenteraadsleden. In een eerste ronde kunnen de mensen stemmen op de persoon van hun voorkeur. Als niemand een meerderheid haalt (wat waarschijnlijk is), zou er een tweede ronde komen tussen de twee personen die de meeste stemmen hadden. Na die tweede ronde zou de burgemeester gekozen zijn. Het was vooral de Open Vld die dit een goed idee vond. Maar het is nog niet in de praktijk omgezet.
College van Burgemeester en schepenen
Het aantal schepenen is door de wet vastgelegd. Deze verdeling is hetzelfde voor Vlaanderen en Wallonië:
| Inwoners | Schepenen |
|---|---|
| Tot en met 999 | 2 |
| 1.000 - 4.999 | 3 |
| 5.000 - 9.999 | 4 |
| 10.000 - 19.999 | 5 |
| 20.000 - 29.999 | 6 |
| 30.000 - 49.999 | 7 |
| 50.000 - 99.999 | 8 |
| 100.000 - 199.999 | 9 |
| 200.000 of meer | 10 |
Bron Vlaanderen: Gemeentedecreet artikel 44 (Vlaamse Codex)
Bron Wallonië: Art. L1123-9 (Wallex Wallonie)
In dit college moeten er personen van een verschillend geslacht zetelen, dit omdat het in de grondwet staat en hierdoor hebben de gewesten dit moeten opnemen in hun gemeentedecreten (voor Vlaanderen is dit de 4de paragraaf van art. 44).
In de faciliteitengemeenten worden de schepenen rechtstreeks door de bevolking gekozen, hier kan je dus onmogelijk volhouden dat de er leden van een verschillend geslacht moeten zijn.
Het College van Burgemeester en schepenen heeft verschillende bevoegdheden, toch is dit college pas bevoegd als de wet dit uitdrukkelijk zegt:
- Uitvoeren beslissingen van de gemeenteraad (politieverordeningen worden door de burgemeester uitgevoerd)
- Beheren goederen en inkomsten
- Administratie van de burgerlijke stand bijhouden (registreren inwoners, geboortes, overlijdens, huwelijken...)
Samenstelling
Na de verkiezingen proberen de partijen een meerderheid te vormen. Deze partijen dragen dan ook kandidaat-schepenen voor, die door de Gemeenteraad benoemd worden.
De schepenen kan je vergelijken met de ministers of deputaties op andere niveaus. Zij krijgen ook elk een domein toegewezen.
De burgemeester vormt samen met de Schepen het College van Burgemeester en Schepenen.
589 Belgische Colleges van Burgemeester en Schepenen
Elk van de 589 gemeenten beschikt over een Burgemeester en haar Schepenen. Wie dit zijn, vind je meestal terug op website van de gemeente. Dat adres is vaak www.GEMEENTE.be.
Een volledige lijst van de Belgische gemeenten vind je terug op www.belgium.be.
Update pagina: 17 februari 2013
Log in | Belgische politiek - Belgische staatsstructuur | info@bpol.be
