Banner

  | Europese Unie (EU) |

Europa verenigd

28 lidstaten van de EU
Bron: Bpol

Het internationale niveau wordt hoe langer hoe belangrijker. Om te kunnen meespelen op wereldniveau is het belangrijk dat de kleine Europese landen zich verenigen. Een wereld waarbij grote landen als de VS, China, Rusland, India... het woord (zullen) voeren, dreigen zelfs landen als Frankrijk en Duitsland een kleine rol te zullen moeten spelen. In de eerste plaats ontstonden de voorlopers van de EU na Wereld Oorlog II om er voor te zorgen dat er vrede in Europa kwam, een doel dat tot op de dag van vandaag bereikt is.

De Europese Unie (EU) bestaat momenteel uit 28 landen en er staan nog steeds landen in de rij om tot deze unieke unie toe te treden. Ze is uniek omdat de lidstaten soeverein (onafhankelijk) blijven, dit is anders bij de Verenigde Staten van Amerika waarbij zij een federaal land vormen. Nochtans staan die soevereine EU-lidstaten een deel van hun soevereiniteit aan de EU af zodat deze op een democratische manier beslissingen kan nemen. De EU is dus meer dan een samenwerkingsverband.

Eu Eiffel-toren
Bron: Flickr.com (looking4poetry)

De motieven van deze vereniging van landen waren in het begin vooral economisch (het opbouwen van Europa na Wereld Oorlog II), toch spelen hoe langer hoe meer ook politieke en sociale motieven een rol.

Bevoegdheden

De EU (of haar voorlopers) bestaat sinds 1951 (ondertekening verdrag om kolen en staal gemeenschappelijk te beheren). De doelen en bevoegdheden zijn in de loop der jaren aangepast en uitgebreid. Deze zullen waarschijnlijk nog uitbreiden (of afnemen?) in de toekomst:

  • Vrij verkeer van: personen, diensten, goederen, en kapitaal (economie)
  • Buitenlandsbeleid (één stem om te reageren op gebeurtenissen in de wereld bv. opstand in Syrië)
  • Veiligheid (strijd tegen criminaliteit, terrorisme)
  • Binnenlandse zaken (politiesamenwerking)

Logo Europol

De EU vandaag

De EU bestaat vandaag uit 28 soevereine lidstaten, die elk zeer verschillend zijn. Deze unie telt bijna 500 miljoen inwoners en is de grootse economie ter wereld (volgens het BNP van 2014). In de EU woont slechts 7% van de wereldbevolking en toch is de EU goed voor ongeveer 20% van de wereldhandel (alle in- en uitvoer wereldwijd). De EU is de grootste exporteur ter wereld en de op één na grootste importeur.

Hieronder vind je een lijst van de lidstaten. Helemaal onderaan worden ook de cijfers van enkele andere grote landen weergegeven.

Land Inwoners Oppervlakte Jaar EU Euro? BNP
(miljoen USD)
1 België 10.500.000 30.528 km2 1951 527.800
2 Bulgarije 7.000.000 111.910 km2 2007 55.000
3 Cyprus 1.170.000 9.250 km2 2004 21.300
4 Denemarken 5.570.000 43.094 km2 1973 347.000
5 Duitsland* 81.000.000 356.854 km2 1951 3.860.000
6 Estland 1.260.000 45.000 km2 2004 26.300
7 Finland 5.270.000 338.000 km2 1995 276.000
8 Frankrijk 66.250.000 550.000 km2 1951 2.850.000
9 Griekenland 10.775.000 131.957 km2 1981 246.000
10 Hongarije 9.900.000 93.000 km2 2004 129.000
11 Ierland 4.800.000 70.000 km2 1973 245.000
12 Italië 61.680.000 301.263 km2 1951 2.150.000
13 Kroatië 4.470.000 56.594 km2 2013 58.300
14 Letland 2.165.000 65.000 km2 2004 27.341
15 Litouwen 3.505.000 65.000 km2 2004 38.345
16 Luxemburg 521.000 2.586 km2 1951 64.000
17 Malta 412.000 316 km2 2004 7.419
18 Nederland 16.800.000 41.526 km2 1951 866.000
19 Oostenrijk 8.200.000 83.870 km2 1995 436.000
20 Polen 38.300.000 312.679 km2 2004 547.000
21 Portugal 10.800.000 92.072 km2 1986 228.000
22 Roemenië 21.700.000 237.500 km2 2007 202.400
23 Slovenië 1.990.000 20.273 km2 2004 46.084
24 Slowakije 5.440.000 48.845 km2 2004 74.988
25 Spanje 47.700.000 504.782 km2 1986 1.400.000
26 Tsjechië 10.600.000 78.866 km2 2004 200.000
27 Verenigd Koninkrijk 63.700.000 244.820 km2 1973 2.900.000
28 Zweden 9.700.000 449.964 km2 1995 570.000
EU-28 508.000.000 4.381.376 km2 19 18.140.000
USA 318.000.000 9.629.091 km2 17.400.000
China 1.355.000.000 9.596.961 km2 10.380.000
India 1.230.000.000 3.287.263 km2 2.050.000
Rusland 142.000.000 17.098.242 km2 1.860.000
Brazilië 202.000.000 8.514.877 km2 2.050.000
Land Inwoners Oppervlakte Jaar EU Euro? BNP
(miljoen USD)

Doe hier een quiz om te testen of je elk land in Europa weet liggen op een kaart.

*In 1990 worden Oost en West-Duitsland weer één na de val van de Berlijnse muur (1989) en pas vanaf 1990 wordt Duitsland in zijn huidige vorm lid van de (voorlopers van) de EU. Voor 1990 was enkel West-Duitsland lid.

EU kaart/vlag
Bron: Pixabay.com

Brexit

Op 23 juni 2016 heeft de Britse bevolking zich via een referendum uitgesproken om uit de EU te stappen. Eerst moet het Verenigd Koninkrijk officieel artikel 50 inroepen. Het is dan aan de Europese raad (alle EU-regeringsleiders) om alles af te handelen. Nadat er een overeenkomst gesloten is, zijn de EU-verdragen niet meer op het Verenigd Koninkrijk van toepassing. Indien er geen overeenkomst is, zal de toepassing van alle verdragen 2 jaar na het inroepen van artikel 50 automatisch vervallen.

Brexit - kaart van Europa
Bron: www.publicdomainpictures.net

Dat de EU en het Verenigd Koninkrijk sowieso met elkaar zullen blijven werken, is duidelijk. De handel zal zeker niet meteen stoppen en ook de grenzen zullen niet meteen dicht gaan. Toch moet er naar een nieuwe verhouding gezocht worden. Indien het Verenigd Koninkrijk toch nog toegang wil tot onze markt, zullen ze een bijdrage moeten betalen en toch nog onze regels (vrij verkeer van personen) blijven volgen. Op die manier zullen ze nooit hun grenzen kunnen sluiten... dit was nochtans aan de Britse bevolking beloofd. Natuurlijk kan de politiek nog rare sprongen maken en momenteel weet niemand hoe het zal eindigen.

Uitvoerende en wetgevende macht

Om voor deze zeer verschillende landen wetten te kunnen maken, zijn er verschillende instanties in het leven geroepen. Het Europees Parlement stemt deze wetten, al dan niet tezamen met de Raad van de Europese Unie (= EU-raad = nationale ministers per thema). Deze wetten worden vervolgens uitgevoerd door de Europese Commissie.

Verder bestaat er ook een Europese Raad (= alle regeringsleiders) die het beleid van de EU bepalen. Deze laatste instantie kan je moeilijk plaatsen bij een uitvoerende of wetgevende macht.

Europese Unie
Wetgevende macht Europees Parlement en Raad van de Europese Unie (EU-raad)
Uitvoerende macht Commissie
Beleid Europese Raad

Deze instellingen mogen niet verward worden met de Raad van Europa, want dat is helemaal geen EU-instelling. De Raad van Europa heeft onder andere het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en Fundamentele Vrijheden gestemd. Hierin zitten trouwens bijna alle landen van Europa (47 landen).

Verwarrende benamingen

De onderstaande benamingen zijn aparte instellingen, maar door de gelijkaardige benamingen, halen we ze makkelijk door elkaar:

  • Raad van de Europese Unie of EU-raad of Raad: wetgevend orgaan samen het Europees Parlement, nationale ministers per thema (bv. financiën)
  • Europese Raad: bepaalt het beleid van de EU, groep van regeringsleiders van de EU-landen
  • Raad van Europa: dit is geen EU-instelling

Website

Update pagina: 15 juli 2016

Log in   |   Belgische politiek - Belgische staatsstructuur   |   info@bpol.be

www.bpol.be


www.bpol.be