| Gewest: uitvoerende macht |
De regering van het gewest
De decreten en ordonnanties die men in de verschillende gewestelijke parlementen stemt, moeten ook uitgevoerd worden. Hiertoe dienen de gewestelijke regeringen. Vlaanderen en Wallonië stemmen decreten. Brussel stemt ordonnanties.
Vlaamse Regering Jambon I (2019)
Bron: www.vlaanderen.be
Drie gewestregeringen
| Naam | Partij | Bevoegdheid |
|---|---|---|
 Jan Jambon |  | Minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Buitenlandse Zaken, Cultuur, ICT en Facilitair Management |
 Hilde Crevits |  | Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en Landbouw |
 Bart Somers |  | Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen |
 Ben Weyts | | Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand |
 Zuhal Demir | | Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme |
 Wouter Beke | | Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding |
 Matthias Diependaele | | Vlaams minister van Financiën en Begroting, Wonen en Onroerend Erfgoed |
 Lydia Peeters | | Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken |
 Benjamin Dalle | | Vlaams minister van Brussel, Jeugd en Media |
Laatste update: 30 juli 2020
Zowel gewest als gemeenschap
Let wel, de Vlaamse Regering is zowel een regering voor het Vlaams Gewest als voor de Vlaamse Gemeenschap. Er is dus maar één Vlaamse Regering en maar één minister-president.
Website Vlaamse regering
- www.vlaanderen.be (Officiële website)
| Naam | Partij | Bevoegdheid |
|---|---|---|
 Elio Di Rupo |  | Minister-President van Wallonië |
 Willy Borsus |  | Viceminister-president, Minister van Economie, Buitenlandse handel, Onderzoek en innovatie, Landbouw, Ruimtelijke ordening, Professionele vorming (IFAPME) en werkgelegenheidscentra |
 Philippe Henry |  | Viceminister-President, Minister van Klimaat, Energie en Mobiliteit |
 Christie Morreale | | Viceminister-President, Minister van Werk, Vorming, Gezondheidszorg, Welzijn, Gelijkekansen en Vrouwenrechten |
 Jean-Luc Crucke | | Minister van Financiën, Begroting, Luchthavens en Sportinfrastructuur |
 Pierre-Yves Dermagne | | Minister van Huisvesting en Lokale besturen |
 Valé De Bue | | Minister van Ambtenarenzaken, Toerisme, Patrimonium en Verkeersveiligheid |
 Céline Tellier | | Minister van Milieu, Natuur, Bosbeheer, Plattelandsbeheer en Dierenwelzijn |
Laatste update: 7 augustus 2020
Het Waals gewest
De decreten die men in het Waals Parlement stemt, worden door de Waalse gewestregering uitgevoerd. Dit zijn de vijf Waalse provincies (inclusief de Duitstaligen in Luik), maar ze heeft geen macht in Brussel.
Website Waalse regering
- gouvernement.wallonie.be/ (Officiële website)
| Naam | Partij | Bevoegdheid |
|---|---|---|
 Rudi Vervoort | | Minister-president van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang |
 Elke Van den Brandt |  | Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid |
 Alain Maron | | Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie |
 Sven Gatz | | Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Financiën, Begroting, Openbaar Ambt, de Promotie van Meertaligheid en van het Imago van Brussel |
 Bernard Clerfayt |  | Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, de Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn Botanic Building |
Laatste update: 7 augustus 2020
Websites Brusselse regering
- http://www.bruxelles.irisnet.be/nl (Officiële website)
Taken van de gewestregering
Enkel taken die expliciet door wetten (grondwet, enz.), decreten, ordonnanties... zijn toegewezen behoren tot de taken van regering. Taken die niet expliciet zijn toegewezen, horen het parlement toe.
Dit zijn de voornaamste taken:
Naast het gewestelijk parlement heeft de gewestelijke regering de bevoegdheid om wetteksten in te dienen. Deze moeten door de hele regering gedragen worden. De tekst gaat eerst naar de 'Raad van State' om advies te krijgen. Daarna dient de regering het voorontwerp van decreet in bij de voorzitter van het parlement. Vervolgens zal de voorzitter de tekst laten bespreken in een commissie (groep parlementsleden). De laatste stap is dat de tekst voor plenaire vergadering gebracht wordt. Indien het parlement de tekst goedkeurt, is het decreet/ordonnantie gestemd.
Enkel het parlement en de regering kunnen decreten/ordonnanties indienen.
De gewestelijke regering heeft het recht om decreten/ordonnanties uit te voeren. Dit heet dan een 'Besluit van de Vlaamse Regering' (Arrêté du Gouvernement wallon) of kort gezegd een Uitvoeringsbesluit.
Toch zijn er regels waaraan een uitvoeringsbesluit moet voldoen:
- Het moet steeds gebaseerd zijn op een wet/decreet/ordonnantie
- Het mag die wet/decreet/ordonnantie niet schenden
Een uitvoeringsbesluit doorloopt verschillende stappen.
- De bevoegde minister (en het kabinet) stellen een uitvoeringsbesluit voor
- De hele regering bespreekt dit in de ministerraad en keurt het al dan niet goed
- Het besluit wordt in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd
- Natuurlijk mag het parlement/commissies vragen stellen en opmerkingen geven
Zeker! Het lijkt misschien alsof het 'uitvoeren' slechts een beperkte macht met zich meebrengt (slechts 'uitvoeren'), maar dat is niet waar. Een regering kan je vergelijken met het 'management' van een bedrijf en heeft zeer veel macht. Denk maar aan onderstaande zaken. Toch kan het parlement steeds een decreet/ordonnantie stemmen om de macht in te perken, maar aangezien de regering steeds door de meerderheid aangeduid werd, is dit weinig waarschijnlijk.
- Bepalen hoe (wie/voorwaarden) subsidies verlopen (welke instellingen krijgen hoeveel geld? Bv.: landbouwsubsidies)
- Benoemingen van personen aan bepaalde overheidsinstanties, functies
- Benoemingen provinciegouverneurs
- Welke wetenschappelijke projecten krijgen geld?
- Welke ontwikkelingsorganisatie krijgen geld?
- Inkleuren van bepaalde gebieden als woongebied, landbouwgebied, industriezones...
- Bepalen wat de bevoegdheden van de provincies en gemeenten zijn
- (Her)aanleggen van bepaalde (snel)wegen
- Onteigening van grond/huizen indien dit voor het algemene nut is
- Bouwnormen (energieneutrale woningen, betonstop...)
- Renovatiepremies
- Zij dienen als enige (naast het parlement) wetteksten in (zij beschikken over een kabinet, de hulp van hun politieke partij...)
Heel vaak staat in het decreet/ordonnantie zelf dat bepaalde zaken uitgewerkt moeten worden door een besluit van de regering.
De minister-president plaatst het decreet/ordonnantie op de agenda. Dit zijn dan de volgende stappen:
- Het decreet/ordonnantie afkondigen (een soort hoofding geven)
- De betrokken ministers ondertekenen de tekst (het bekrachtigen)
- Het publiceren in het Belgisch Staatsblad (bekendmaken)
Enkele concrete dossiers waar onze regeringen zich mee bezig houdt:
- Mag onverdoofd slachten?
- Bouw sociale woningen
- Regels toegang tot sociale woningen
- Hoe wonen betaalbaar maken/houden?
- Alles rond energiebevoorrading
- Halen uitstootnormen CO2
- Afvalbeleid
- Bepalingen openbaar vervoer (De Lijn, TEC...) en hoeveel betaalt de reiziger?
- Activering werklozen
- Gemeentefusies
- Wat mogen de provincies nog doen?
- Opstellen begroting
Het zijn de ministers die documenten ondertekenen die het gewest kunnen verbinden (bv. contracten, verdragen). Ook het ontvangst van verschillende personen (politici van andere landen bijvoorbeeld), zal meestal door de ministers gebeuren. Ook verloopt het contact met andere regeringen via de ministers en hun ministeries.
De ministers voeren hun taak niet alleen uit. Zij hebben een kleine groep mensen rond zich. Dit is het kabinet. Deze personen zijn persoonlijk bij de minister betrokken en zullen bij een ministerwissel ook veranderen. Zij staan de minister bij om het politieke beleid uit te werken.
Bijkomend hebben al onze instellingen veel administratie. Hiermee hebben wij, als gewone burger, contact. Denk maar aan de belastingbrieven die we krijgen, het invullen van formulieren voor het aanvragen van subsidies, het inschrijven van onze auto, personeelsadministratie voor schoolpersoneel, enz. Het is de minister die de personeelsleden benoemd. Het is de bedoeling dat deze personen wél blijven na een ministerwissel. Dit zijn onze ambtenaren. De administratieve instellingen noemen we het ministerie.
De ministerraad
De ministerraad bestaat uit alle ministers van de gewestregering en zij voeren alle bovenstaande taken uit (decreten voorbereiden, beleid uitstippelen...). Het is een collegiaal orgaan. Dat wil zeggen dat ze het allemaal eens moeten zijn. Naar buiten toe zouden de leden van de ministerraad elkaar dus niet mogen aanvallen, maar ze moeten de beslissingen loyaal uitvoeren en verdedigen.
Hieronder vind je de beslissingen van onze gewestregeringen (ministerraden):
- Vlaanderen: beslissingenvlaamseregering.vlaanderen.be
- Wallonië: gouvernement.wallonie.be/home/publications.html
- Brussel: publi.irisnet.be
Hoe komt een gewestregering tot stand en wie leidt haar?
Na de verkiezingen voor het gewest is één partij de grootste. Zij neemt het initiatiefrecht op. Dat wil zeggen dat zij de andere partijen zal uitnodigen en zo proberen een meerderheid in het parlement te vormen. Dit staat niet in de wet, maar is de gewoonte geworden. De sterke man/vrouw van deze partij die probeert een regering te vormen en een regeerakkoord te schrijven, zal informeel formateur worden genoemd.
Voor de Brusselse regering moet er een meerderheid zijn zowel in het Franstalige deel als in het Vlaamse deel van het parlement. Op die manier wordt de kleine Vlaamse minderheid in Brussel goed beschermd. Volgens sommigen (voornamelijk Franstaligen), is dit overdreven.
Daarna zorgt het parlement ervoor dat de ministers benoemd worden (en niet de Koning zoals op het federale niveau). De 'formateur' schrijft eerst een regeerakkoord en stelt zijn ministers voor aan het parlement dat erover stemt. De regeringsleden leggen de eed af bij de voorzitter van het parlement. De personen die in de regering zullen zitten, nemen ontslag uit het parlement en worden opgevolgd. De ministers moeten niet noodzakelijk uit het parlement komen. Ze moeten dus niet opgekomen zijn bij de verkiezingen.
Er moet minstens één man of één vrouw in de regering zitten. (Art. 60 van de Bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen.)
Minister-president Rudi Vervoort legt de eed af in het parlement (2019)
Bron: www.parlement.brussels
Het is dus via een stemming in het parlement dat de regering aangeduid wordt, maar het is die regering zelf die de bevoegdheden verdeelt onder haar leden (via een uitvoeringsbesluit).
Het hoofd van een gewestregering heet minister-president. Deze persoon wordt door de regering gekozen, hij/zij wordt dus benoemd door de leden van zijn/haar eigen regering, maar hij/zij legt de eed af bij de Koning.
Nog andere taken van de minister-president:
- Het voorzitten van de ministerraad
- De ministerraad samenroepen
- De agenda vaststellen
- Hij/zij is het gezicht en doet de communicatie van de regering
Minister-president Rudi Vervoort legt de eed af bij de Koning (2019)
Bron: monarchie.be
Update pagina: 8 augustus 2020
Log in | Belgische politiek - Belgische staatsstructuur | info@bpol.be
